Nowa definicja strony w postępowaniu administracyjnym o wydanie decyzji środowiskowej.
Wprowadzone z dniem 1 stycznia 2018 r. nowe prawo wodne, oprócz zmiany zasad zagospodarowania wodami, zawiera także wiele kluczowych zmian wpływających na regulację prawa ochrony środowiska, w tym przede wszystkim ustawy o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (,,u.o.o.ś”). Wprowadzone przepisy zawężają krąg stron postępowania o wydanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach zgody na realizację przedsięwzięcia, co w znacznym stopniu może przyczynić się do ukrócenia przewlekłości postępowania.
Zgodnie z art. 74 ust. 3a, stroną postępowania o wydanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach jest wnioskodawca oraz podmiot, któremu przysługuje prawo rzeczowe do nieruchomości znajdującej się w obszarze, na którym będzie oddziaływać przedsięwzięcie. Ustawodawca jednoznacznie precyzuje, że przez obszar ten rozumie się:
1) działki przylegające bezpośrednio do działek, na których ma być realizowane przedsięwzięcie;
2) działki, na których w wyniku realizacji lub funkcjonowania przedsięwzięcia zostałyby przekroczone standardy jakości środowiska;
3) działki znajdujące się w zasięgu znaczącego oddziaływania przedsięwzięcia, które może wprowadzić ograniczenia w zagospodarowaniu nieruchomości, zgodnie z jej aktualnym przeznaczeniem.
Dotychczasowo przepisy u.o.o.ś nie zawierały definicji stron postępowania, co powodowało konieczność zastosowania ogólnej regulacji, zawartej w przepisach kodeksu postępowania administracyjnego. Nowo dodany przepis jest przepisem szczególnym wobec regulacji zawartej w art. 28 k.p.a., co zgodnie z zasadą lex specialis derogat legi generali nakazuje stosować z pierwszeństwem przepisy u.o.o.ś. W obowiązującym do niedawna stanie prawnym stroną był każdy, czyjego obowiązku dotyczy postępowanie albo kto żąda czynności organu ze względu na swój interes prawny lub obowiązek. Już początkowa analiza obu przepisów pozwala na stwierdzenie, że nowelizacja ogranicza istotnie udział dotychczas uprawnionych podmiotów, zawężając katalog wyłącznie do wypadków szczegółowo wskazanych w ustawie. Nowe przepisy są jasnym wyrazem ustawodawcy dla ograniczenia stron postępowania i uściślenia pojęcia oraz źródeł interesu prawnego. Norma to istotnie przyczynia się także do konkretyzacji, kto może wziąć udział w konkretnym postępowaniu w przedmiocie wydania decyzji środowiskowej.
Nowelizacja ustawy pozwoli na znaczne zawężenie uprawnionych podmiotów, co może znaleźć odzwierciedlenie w usprawnieniu i tak skomplikowanego dla inwestorów postępowania. Niezwykle istotnym będzie zatem kontrola stosowania prawa przez organy, a zwłaszcza ścisłej interpretacji przedmiotowego przepisu. Wyłącznie bowiem prawidłowa wykładnia pozwoli na osiągnięcie zamierzenia ustawodawcy, jak i również zminimalizuje ryzyko unieważnienia postępowania, która sankcja to przewidziana jest w przypadku błędnego ustalenia katalogu stron.
